Koncesja lub zezwolenie na prowadzenie działalności

Reglamentacja działalności gospodarczej

Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców, działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły, a podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach.

Trzeba mieć na uwadze, że niektóre rodzaje działalności gospodarczej wymagają także uzyskania koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Reglamentacja działalności gospodarczej oznacza ograniczenie swobody zakładania i prowadzenia określonych rodzajów działalności.

W celu podjęcia działalności reglamentowanej konieczne jest zatem spełnienie szczegółowych warunków określonych w obowiązujących przepisach oraz uzyskanie prawa do jej podjęcia i wykonywania.

Reglamentacja działalności gospodarcze w Polsce może mieć formę koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Zasady reglamentacji działalności gospodarczej i wykonywania tej działalności na podstawie przyznanych koncesji i zezwoleń zostały uregulowane w rozdziale 4 (art. 37-44) ustawy Prawo przedsiębiorców.

Przed złożeniem wniosku o koncesję, zezwolenie lub wpis do rejestru działalności regulowanej należy dokonać rejestracji działalności gospodarczej. Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się ze złożeniem wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), a rejestracja spółki osobowej lub kapitałowej ze złożeniem wniosku o rejestrację podmiotu w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).

Osoba planująca podjęcie działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji, może ubiegać się o promesę koncesji, czyli inaczej przyrzeczenie wydania koncesji.

W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy.

Uzyskanie koncesji, zmiany oraz promesy koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej wymaga uiszczenia opłaty skarbowej, której wysokość jest uzależniona od rodzaju reglamentowanej działalności.

Lista rodzajów działalności gospodarczej wymagających uzyskania koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej ze wskazaniem stosownych aktów prawnych

Koncesja na działalność gospodarczą

Koncesja na działalność gospodarczą jest wymagane w dziedzinach mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.

Uzyskania koncesji wymaga m.in.:

• działalność górnicza taka jak poszukiwanie, rozpoznawanie złóż kopalin czy wydobywanie kopalin ze złóż (organ koncesyjny – Minister właściwy do spraw środowiska lub starosta lub marszałek województwa)
• wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lun policyjnym (organ koncesyjny – Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji)
• działalność energetyczna, taka jak np. dystrybucja energii elektrycznej, dystrybucja paliw gazowych, obrót energią elektryczną, obrót paliwami, wytwarzanie ciepła (organ koncesyjny – Prezes Urzędu Regulacji Energetyki);
• ochrona osób i mienia (organ koncesyjny – Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji);
• rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych z pewnymi wyjątkami (organ koncesyjny – Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji);
• prowadzenie kasyna (organ koncesyjny – Minister właściwy do spraw finansów);
• przewozy lotnicze (organ koncesyjny – Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego).

Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu, w szczególności zasady oraz tryb udzielania, zmiany, zawieszenia, cofnięcia albo ograniczenia zakresu koncesji, określają odrębne przepisy.

Każdy rodzaj działalności rozliczysz wygodnie w programie księgowym online:

Wniosek o udzielenie koncesji

W celu uzyskania koncesji należy złożyć stosowny wniosek o udzielenie lub zmianę koncesji na wykonywanie określonego rodzaju działalności gospodarczej.

Wniosek powinien zawierać następujące dane:

• firmę przedsiębiorcy (zgodną z wpisem do CEIDG lub KRS), oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu;
• numer w rejestrze przedsiębiorców w KRS albo informację o wpisie do CEIDG oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
• określenie zakresu i formy (form) wykonywanej działalności gospodarczej objętej koncesją;
• datę rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją;
• adresy miejsc wykonywania działalności gospodarczej;
• informacje oraz dokumenty określone w odrębnych przepisach regulujące działalność gospodarczą wymagającą koncesji.

Do wniosku o udzielenie koncesji należy dołączyć odpowiednie dokumenty określone w przepisach regulujących działalność gospodarczą wymagającą koncesji.

Szczegółowe informacje o wszelkich warunkach uzyskania koncesji, organ koncesyjny zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej urzędu obsługującego organ.

Koncesje są udzielane w formie decyzji administracyjnych uznaniowych, a więc nawet po spełnieniu przez przedsiębiorcę wszystkich ustawowych warunków udzielenia koncesji, organ koncesyjny, czyli minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji, w drodze decyzji dokonuje rozstrzygnięcia w zakresie wydania koncesji.

W szczególności organ koncesyjny może:

• udzielić koncesji,
• odmówić udzielenia koncesji,
• dokonać zmiany koncesji,
• zawiesić koncesję,
• cofnąć koncesję,
• udzielić koncesji w ograniczonym zakresie w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji,
• odmówić zmiany koncesji.

Przed wydaniem decyzji organ koncesyjny sprawdza, czy przedsiębiorca wnioskujący o udzielenie koncesji spełnia wszelkie warunki wykonywania określonego rodzaju działalności. Organ koncesyjny może także wezwać przedsiębiorcę do uzupełnienia brakującej dokumentacji poświadczającej, że spełnia warunki określone przepisami prawa w wyznaczonym terminie.

Koncesja udzielana jest na czas oznaczony nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na krótszy okres.

Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji albo ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji:

• w przypadku niespełnienia warunków udzielenia koncesji;
• ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli;
• jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy albo przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
• w przypadku gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów ustawy o kontroli niektórych inwestycji, jeżeli jest to w interesie publicznym;
• w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.

Przedsiębiorca ma obowiązek zgłaszać organowi koncesyjnemu wszelkie zmiany danych zawartych we wniosku o udzielenie koncesji w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

Zezwolenie na prowadzenie działalności

Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej jest wymagane w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w dziedzinach regulowanych przez państwo, jednak nie o aż tak istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa, jak ma to miejsce w przypadku koncesji.

Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w odrębnych przepisach.

Do działalności wymagających zezwolenia zaliczyć możemy prowadzenie działalności w zakresie:

• sprzedaży alkoholu (organ wydający zezwolenie – wójt, burmistrz lub prezydent miasta dla sprzedaży detalicznej oraz marszałek województwa lub minister właściwy do spraw gospodarki dla sprzedaży hurtowej);
• prowadzenia aptek, punktów aptecznych, hurtowni farmaceutycznych produktów leczniczych weterynaryjnych (organ wydający zezwolenie – Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny);
• jednorazowego nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, nabywania wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, prowadzenia działalności jako podmiot pośredniczący, prowadzenia składu podatkowego,wykonywania czynności o charakterze przedstawiciela podatkowego, wysyłanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający (organ wydający zezwolenie – Naczelnik urzędu skarbowego);
• przetwarzania odpadów, zbierania odpadów, zbierania odpadów dla przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów (organ wydający zezwolenie – Marszałek województwa, starosta lub regionalny dyrektor ochrony środowiska).

Organy zezwalające oraz warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniem, w szczególności zasady oraz tryb udzielania, odmowy udzielenia, zmiany, zawieszenia, cofnięcia albo ograniczenia zakresu zezwolenia, określają odrębne przepisy.

Organ zezwalający udziela zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej przedsiębiorcy spełniającemu wymagane prawem warunki uzyskania zezwolenia.

Zezwolenie ma charakter decyzji administracyjnej związanej, co oznacza że wydawane w trybie postępowania administracyjnego, a organ wydający zezwolenie ma obowiązek je udzielić, gdy przedsiębiorca spełnia wszystkie wymagane prawem warunki wykonywania określonej działalności gospodarczej w zakresie objętym obowiązkiem uzyskania zezwolenia.

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistkę Karolinę Szopa