Okulary korekcyjne i inne wydatki medyczne w kosztach firmy

Czym są koszty uzyskania przychodów?

Zgodnie z ar. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, dlatego przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Należy podkreślić, że sam fakt nieobjęcia ustawowym wykazem wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest wystarczający do zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej.

W celu zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na osiągnięcie przychodów, ewentualnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

O tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa jednak obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.

Okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe dla przedsiębiorcy – czy są kosztem podatkowym w prowadzonej działalności gospodarczej?

Organy podatkowe wydawały wiele interpretacji w zakresie możliwości zaliczenia zakupu okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowanych dla przedsiębiorcy do kosztów uzyskania przychodów, a prezentowane stanowisko jest jednoznaczne, tego typu wydatki są uznawane za wydatki o charakterze osobistym i nie podlegają uwzględnieniu w kosztach podatkowych.

Organów podatkowych nie przekonują argumenty podatników, takie jak praca przy komputerze. Posiadanie okularów korekcyjnych przez przedsiębiorcę może okazać się niezbędne do wykonywania usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a tym samym uzyskiwania przychodów z tej działalności.

Z tego względu zdaniem podatników, wydatek poniesiony na zakup okularów korekcyjnych czy soczewek kontaktowanych ma związek z przychodami uzyskiwanymi przez przedsiębiorcę z prowadzonej działalności gospodarczej.

Argumenty podawane przez podatników we wnioskach o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych zakupu okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowanych dla przedsiębiorcy nie są przekonujące dla organów podatkowych, które konsekwentnie uznają tego typu wydatki za wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej.

Zakup okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych na własne potrzeby nie może być zatem kosztem podatkowym, zakup ten jest wydatkiem o charakterze osobistym, bez znaczenia pozostaje fakt, że okulary / soczewki są używane przez przedsiębiorcę do wykonywania działalności gospodarczej.

Organy podatkowe zgodnie uznają, że w sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do zakupu okularów korekcyjnych, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi.

Tak więc, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zakup okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowanych podlega uwzględnieniu jako koszt podatkowy tylko wówczas, gdy mamy do czynienia z dofinansowaniem do okularów lub soczewek dla pracownika.

Okulary korekcyjne dla przedsiębiorcy

Interpretacja indywidualna sygn. 0115-KDIT3.4011.920.2022.1.AD z dnia 18 stycznia 2023 roku została wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w sprawie oceny skutków podatkowych poniesienia przez przedsiębiorcę wydatków na zakup okularów korekcyjnych w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wykonuje zawód doradcy podatkowego w ramach własnej działalności gospodarczej. W złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik argumentował, że wykonując zawód doradcy podatkowego, ponad 90% czasu poświęca na wykonywanie czynności księgowych, czytanie dokumentów, przepisów prawa, komentarzy, orzecznictwa, sporządzanie pism procesowych, opinii prawno-podatkowych i innych dokumentów w zależności od potrzeb klientów.

W takiej sytuacji w związku z wielogodzinną pracą wymagającą ciągłego wytężenia wzroku w ciągu dnia, posiadanie okularów korekcyjnych do pracy m.in. przy komputerze oraz do czytania pozwala na zintensyfikowanie pracy bez dokonywania dłuższych przerw w celu regeneracji wzroku, to z kolei pozwala na realizację większej ilości zleceń oraz obsługę większej ilości klientów, a tym samym zwiększa osiągane przychody.

W konsekwencji zdaniem Wnioskodawcy, wydatek poniesiony na zakup okularów ma ścisły związek z przychodami uzyskiwanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Nie mając odpowiednich okularów, podatnik nie będzie w stanie w takim samym wymiarze czasowym korzystać z komputera oraz zapoznawać się z literaturą przedmiotu, a tym samym korzystać m.in. z systemów informacji prawnej, programów księgowych, sporządzać w komputerze pism, a co za tym idzie wykonywać pracy doradcy podatkowego.

Podatnik podkreślił, że zakup okularów nie powinien zostać zakwalifikowany jako wydatek związany wyłącznie z ochroną zdrowia przedsiębiorcy, tym bardziej, że wada wzroku podatnika nie jest wadą wymagającą ciągłego używania okularów. Wnioskodawca w pozostałych aspektach życia nie używał i nie zamierza używać okularów korekcyjnych, a zalecenia lekarza odnoszą się wyłącznie do stosowania okularów przy wykonywaniu pracy.

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, nie można tego wydatku uznać za wydatek o charakterze osobistym.

Argumenty podatnika okazały się niewystarczające, aby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wydatek poniesiony na zakup okularów korekcyjnych może stanowić koszt podatkowy.

Fragment uzasadnienia interpretacji:

„(…) stwierdzić należy, że wydatek na zakup okularów korekcyjnych ma na celu przede wszystkim ochronę Pana zdrowia. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do zakupu okularów korekcyjnych, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi.

Tak więc, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Pomimo wskazania, że będzie Pan używał zakupionych okularów korekcyjnych wyłącznie do wykonywania obowiązków radcy prawnego, powyższy zakup jest uwarunkowany stanem zdrowia Pana, tzn. wadą wzroku, która wymaga korekcji, a więc jest wydatkiem o charakterze osobistym, niezależnym od prowadzenia działalności gospodarczej.

Zdaniem tutejszego organu, poniesienie wydatków na zakup okularów korekcyjnych nie ma wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też związku z prowadzoną działalnością jako źródłem przychodów.

A zatem wydatek poniesiony na zakup okularów korekcyjnych do pracy przy komputerze nie może zostać zakwalifikowany jako koszty uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”

Dyrektor KIS odmówił zatem podatnikowi zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup okularów korekcyjnych stwierdzając, że jest to wydatek o charakterze osobistym.

Wydatki medyczne a koszty uzyskania przychodów

Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków na cele osobiste przedsiębiorcy, a wydatki o charakterze osobistym co do zasady nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej.

W sytuacji zaistnienia lub pogłębiania się jakichkolwiek problemów ze zdrowiem danej osoby fizycznej, osoba ta ponosi określone wydatki medyczne, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi.

W konsekwencji, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest zachowanie stanu zdrowia lub polepszenie zdrowia przedsiębiorcy, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wydatki poniesione przez przedsiębiorcę będącym osobą fizyczną na świadczenia medyczne, zabiegi medyczne, itp. na własne potrzeby, mają zatem charakter wydatków osobistych związanych z ochroną lub polepszeniem zdrowia podatnika i nie stanowią kosztów podatkowych. Potwierdzeniem może być m.in. interpretacja indywidualna sygn. 0115-KDIT3.4011.118.2018.2.PSZ z dnia 13 kwietnia 2018 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dotycząca zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z operacją przedsiębiorcy polegającą na wstawieniu endoprotezy stawu biodrowego.

Wnioskodawczyni w związku z postępującą niepełnosprawnością ruchową, była zmuszona do poddania się operacji stawu biodrowego na własny koszt.

Bez tej operacji nie byłaby w stanie się poruszać i wykonywać podstawowych czynności życiowych. Z uwagi na niezdolność do pracy, nie byłaby także w stanie uzyskiwać przychodów.

Dyrektor KIS uznał, że wskazanego wydatku nie można uznać za koszt w prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż jest to wydatek o charakterze osobistym, którego poniesienie ma na celu poprawę warunków zdrowotnych i ochronę zdrowia przedsiębiorcy, nie mający bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, gdyż celem wydatku jest umożliwienie prowadzenia normalnego życia i zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organizmu podatnika.

Wydatki medyczne zazwyczaj nie mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednak od tej zasady istnieją wyjątki.

Jako koszty uzyskania przychodów uznawane są wydatki poniesione na obowiązkowe badania niezbędne do prowadzenia określonego rodzaju działalności, których obowiązek przeprowadzenia wynika z obowiązujących przepisów.

Przykładowo są to wydatki na obowiązkowe badania psychologiczne dla kierowców wykonujących przewóz drogowy osób w zarobkowym przewozie drogowym.

Obowiązek przeprowadzania tych badań nakładają na kierowców przepisy prawa, badania są niezbędne do prowadzenia działalności, zatem ich związek z działalnością jest oczywisty.

Tego typu wydatki mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 1  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że wydatki poniesione na przeprowadzone obowiązkowe badania przedsiębiorcy, stanowią koszt podatkowy wyłącznie wtedy, gdy przedsiębiorca osobiście wykonuje czynności wymagające przeprowadzenia tych badań w prowadzonej działalności gospodarczej i badań tych których nie musiałby przeprowadzać, jeżeli nie prowadziłby określonego rodzaju działalności gospodarczej.

Analogicznie jak wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na świadczenia czy zabiegi medyczne, traktowane są wydatki rehabilitację lub fizjoterapię. Takie stanowisko potwierdzone zostało m.in. w interpretacji indywidualnej sygn. 0112-KDIL2-2.4011.531.2020.1.IM z dnia 14 września 2020 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Organ podatkowy uznał, że wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na rehabilitację, konsultacje ortopedyczne i sprzęt do rehabilitacji nie mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów w działalności związanej z prowadzeniem zajęć tanecznych i ruchowych.

Zdaniem organu podatkowego podstawowym celem poniesienia takich wydatków jest bowiem poprawa stanu zdrowia bądź jakości życia podatnika, a nie osiągnięcie przychodów z działalności gospodarczej. Analogiczne stanowisko odnośnie opłat za fizjoterapię zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej sygn. 0115-KDIT2.4011.493.2021.1.JŁ z dnia 18.10.2021 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Zdarzają się jednak przypadki wydanych pozytywnych interpretacji w zakresie rozliczenia rehabilitacji w kosztach podatkowych. W interpretacji indywidualnej sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.704.2019.1.SJ z dnia 29 listopada 2019 roku, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził że przedsiębiorca zawodowo zajmujący się sportem walki MM, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej wydatki na m.in. na: masażystów, lekarzy, rehabilitantów i gabinety odnowy biologicznej.

Wnioskodawca argumentując swoje stanowisko zaznaczył, że swoje treningi odbywa rano i wieczorem, pomiędzy nimi poddaje się zabiegom krioterapii, magnetornika, naświetlaniu laserowemu, masażom podnoszącym wydajność mięśni i poprawiających ich regenerację, a także innym zabiegom podnoszącym wydajność organizmu (odnowa biologiczna).

Przy zabiegach stosowane są leki, specjalistyczne bandaże, opaski, plastry oraz inne środki medyczne, pozwalające walczyć z kontuzjami odniesionymi podczas treningów.

Zabiegi te są ściśle zaplanowane na równi z treningami fizycznymi i służą przygotowaniom pod konkretną walkę, w związku z tym zdaniem przedsiębiorcy wydatki spełniają przesłanki uznania ich za koszt uzyskania przychodu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem podatnika uznając tym samym, że przedmiotowe wydatki mogą stanowić koszty uzyskania przychodu zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistkę Karolinę Szopa