Na czym polega istota i rozliczanie podatku VAT zgodnie z procedurą VAT IOSS

Od dnia 1 lipca 2021r. wszystkie towary niezależnie od wartości, jakie zostają nabyte z państw trzecich przez odbiorców w UE są opodatkowanie podatkiem VAT.

Jedną z dostępnych opcji sprowadzenia towaru na obszar UE jest standardowa procedura importu funkcjonująca od lat. Wymaga jednak pobrania podatku VAT od importu towarów przy odprawie celnej.

Jednak istnieje także, inne rozwiązanie. To szczególna procedura importu VAT IOSS, zwana także punktem kompleksowej obsługi importu. W jaki sposób najefektywniej wykorzystać jej zalety? Jakie obowiązki czekają dostawcę towarów związane z rejestracją do VAT IOSS? Na te i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Procedura VAT IOSS – co to takiego?

Punkt kompleksowej obsługi importu VAT IOSS to elektroniczny system udostępniony przez administrację skarbową jednego (wybranego) państwa UE. System ten umożliwia rozliczenie, zaprezentowanie w odpowiedniej deklaracji oraz zapłatę podatku VAT z tytułu sprzedaży towarów wysyłanych z krajów trzecich do konsumentów na terenie całej UE.

Założenie procedury VAT IOSS dotyczy sprzedawców z państw trzecich, którzy nie mają siedziby działalności w państwach UE w których znajdują się odbiorcy sprzedawanych towarów. Nie oznacza to, że procedura VAT IOSS nie może być stosowana przez dostawców spoza UE, którzy posiadają siedzibę na terenie UE.

Dostawy towarów o wartości poniżej 150 EUR z państw trzecich rozliczane według procedury VAT IOSS są zwolnione przy odprawie celnej z podatku VAT, w każdym kraju UE.

Podatek VAT od tych dostaw jest rozliczany jest za pomocą administracji skarbowej państwa UE identyfikacji. To powoduje, iż ostateczny konsument już na poziomie zamawiania zna dokładną cenę towaru wraz z podatkiem VAT.

Warto podkreślić, iż odprawa celna towarów objętych procedurą VAT IOSS odbywa się zdecydowania szybciej aniżeli towarów objętych standardową procedurą rozliczania importu. Jednak sprzedawca (pośrednik) musi pamiętać o podaniu ważnego numeru identyfikacyjnego VAT IOSS. Brak tego numeru lub podanie numeru nieprawidłowego spowoduje objęcie odprawy celnej standardową procedurą importu towarów, czyli m.in. naliczeniem podatku VAT od importu.

Korzystanie i rozliczenie podatku VAT według VAT IOSS

1 lipiec 2021r. to wprowadzenie m.in. procedury VAT IOSS. Przed tym dniem sprowadzenie towaru z kraju trzeciego wymagało zapłacenia podatku VAT przy odprawie celnej. Punktem spornym było to kto ma ten podatek zapłacić (sprzedawca, pośrednik, odbiorca). Nierzadko towar wracał z powrotem do państwa trzeciego bowiem odbiorca twierdził, iż był nieświadomy dodatkowego obciążenia w postaci kwoty podatku VAT do zapłaty. Takie przypadki mogą się zdarzać do każdego kraju UE, do którego sprzedawca z kraju trzeciego chciałby zbywać towary.

Procedura VAT IOSS dotyczy sprzedaży towarów importowanych na odległość, których rzeczywista wartość w przesyłkach nie przekracza 150 EUR.

Dostawcami tych towarów są sprzedawcy posiadający siedzibę poza terytorium UE. Natomiast odbiorcami tych towarów są konsumenci w UE.

Rejestracja i korzystanie z VAT IOSS odbywa się za pośrednictwem wybranego państwa UE, zwanego państwem UE identyfikacji.

To właśnie poprzez te państwo UE – a dokładnie jego administrację skarbową (system elektroniczny udostępniany przez administrację skarbową państwa identyfikacji) sprzedawca:

• zarejestruje się do (formularz VII-R) procedury VAT IOSS,
• dokona aktualizacji swoich danych oraz wyrejestrowania z powyższych procedur za pomocą tych samych formularzy co przy rejestracji,
• prześle miesięczne deklaracje rozliczeniowe VII-DO,
• prześle na żądanie ewidencję transakcji objętych powyższymi procedurami,
• odbierze elektronicznie korespondencje wysyłaną przez urząd,
• załatwi niektóre sprawy związane z korzystaniem z powyższych procedur.

Procedura VAT IOSS służy do rozliczenia podatku VAT należnego (do zapłaty) z tytułu dokonanej sprzedaży towarów importowanych na odległość. Nie służy ona do rozliczenia podatku VAT naliczonego w związku z dokonanymi przez sprzedawcę zakupami na obszarze UE.

W każdym kraju UE występuje urząd skarbowy specjalnie dedykowany do obsługi podatników w ramach procedury VAT IOSS.

Zatem w wybranym przez sprzedawcę państwie UE identyfikacji, będzie funkcjonował urząd skarbowy, który obsłuży jego rozliczenia przy zastosowaniu procedury VAT IOSS.

Dostawca towarów, który zarejestruje się do procedury VAT IOSS będzie miał obowiązek rozliczania podatku VAT należnego z tytułu sprzedaży wszystkich importowanych towarów na obszar UE o wartości do 150 EUR. Nie będzie mógł ich rozliczyć w inny sposób (standardowa procedura importu).

Bardzo ważnym aspektem procedury VAT IOSS jest to, że jest ona całkowicie dobrowolna, a więc sprzedawca nie ma obowiązku z niej korzystać. Nie występują również limity przychodów, których przekroczenie lub nie wymagałyby od sprzedawcy obowiązek rejestracji lub rezygnację z procedury VAT IOSS.

Podatnik z państwa trzeciego z siedzibą i bez siedziby na terytorium UE

Kolejna istotna kwestia w ogóle umożliwiająca korzystanie z procedury VAT IOSS to zidentyfikowanie siedziby dostawcy towarów albo stałego miejsca prowadzenia działalności.

Dostawca towarów, który:

• nie posiada ani siedziby działalności ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium UE może dokonać rejestracji do procedury VAT IOSS (formularz VII-RP) ale tylko poprzez pośrednika, który posiada siedzibę działalności w jednym z państw UE,
• posiada siedzibę działalności albo stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium UE ma prawo samodzielnie dokonać rejestracji do procedury VAT IOSS (formularz VII-R) (może także, ale w sposób dobrowolny ustalić pośrednika).

To jednak nie wszystko. Z procedury VAT IOSS może skorzystać:

• dostawca towarów samodzielnie lub przy pomocy pośrednika,
• podmiot ułatwiający dostawę towarów (platforma handlowa uznana za dostawcę towarów) – operator interfejsu elektronicznego prowadzący np. stronę z aukcjami, stronę, gdzie spotykają się sprzedający i kupujący, aby zawrzeć ze sobą i za pośrednictwem strony handlowej – transakcję kupna / sprzedaży.

Jakie rodzaje transakcji kwalifikują się do unijnej procedury VAT IOSS

Procedura importu VAT IOSS swoim zasięgiem obejmuje poniższe dostawy towarów, które są:

• wysyłane lub transportowane w czasie dostawy za terytorium kraju trzeciego, oraz
• wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz (dostawca pośredniczy w dostawie towarów) do nabywcy w UE, oraz
• wysyłane w przesyłce o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej 150 EUR.

Niestety nie wszystkie dostawy towarów mogą korzystać z dobrodziejstw procedury VAT IOSS. Są to dostawy towarów:

• w sytuacji, gdy odbiorcą jest podatnik prowadzący działalność (a nie konsument),
• których rzeczywista wartość przesyłki przekracza 150 EUR,
• podlegających opodatkowaniu akcyzą,
• podlegających opodatkowaniu w systemie VAT-MARŻY.

Przykład 1

Polski przedsiębiorca prowadzi stronę platformy handlowej za pomocą, której sprzedaje drobne akcesoria elektroniczne dla konsumentów z Francji. Towary są wysyłane z magazynu w Norwegii.

Sprzedawca postanowił o rejestracji do procedury VAT IOSS. Krajem identyfikacji w tym wypadku będzie zatem Polska, gdyż przedsiębiorca posiada siedzibę działalności w Polsce.

Rejestrację za pomocą elektronicznego formularza VII-R przedsiębiorca prześle poprzez portal podatki.gov.pl do Drugiego US Warszawa – Śródmieście.

Miesięczną deklarację VII-DO sprzedawca złoży do ostatniego miesiąca następnego po miesiącu kalendarzowym zrealizowania dostaw (nawet jeśli nie przeprowadził transakcji sprzedaży objętych procedurą VAT IOSS).

Państwo członkowskie identyfikacji wybrane przez dostawcę towarów dla obsługi VAT IOSS

Państwo członkowskie identyfikacji w procedurze VAT IOSS odgrywa rolę państwa (jednego państwa UE), w którym przedsiębiorca będzie rozliczał podatek VAT od transakcji dokonywanych do wszystkich krajów UE.

Zanim przedsiębiorca zabierze się za rejestrację do procedur VAT OSS musi zdecydować o państwie UE identyfikacji. Kwestia ta odmiennie wygląda w przypadku nieunijnej oraz unijnej procedury VAT OSS.

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego