Wydatki na naukę poniesione przed rozpoczęciem działalności

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Jeżeli zatem dany wydatek został uwzględniony w art. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to bezwzględnie nie stanowi kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej. Nie oznacza to jednak że brak wskazania danego wydatku w art. 23 tej ustawy powoduje, że podatnik może zaliczyć go do kosztów podatkowych. Aby wydatek stanowił koszt uzyskania przychodów, musi pozostawać w związku przyczynowo skutkowym z prowadzoną działalnością gospodarczą, podatnik musi być w stanie wykazać, że celem poniesionego wydatku jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów.

Dodatkowo dany wydatek, aby został uznany za koszt podatkowy musi być właściwie udokumentowany np. na podstawie faktury VAT.

Reasumując, wydatek stanowi koszt uzyskania przychodów, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:

• pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;
• nie znajduje się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• został właściwie udokumentowany.

Wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności w kosztach podatkowych

Zdarza się, że pewne wydatki ponoszone są przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, wówczas wśród przedsiębiorców pojawiają się wątpliwości, czy mogą zaliczyć je w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Przepisy podatkowe obowiązujące w Polsce nie precyzują, że w przypadku działalności gospodarczej możliwe jest potrącanie jedynie kosztów, które zostały poniesione od daty rozpoczęcia działalności.

Oznacza to, że podatnik co do zasady ma prawo dokonywać zakupów firmowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, a następnie zaliczyć te wydatki do kosztów uzyskania przychodów, ale należy przy tym zachować szczególną ostrożność ponieważ istnieje ryzyko, że organy podatkowe będą starały się zakwestionować zasadność ujęcia tego typu wydatków w kosztach podatkowych.

Zaliczając dany wydatek poniesiony przed rozpoczęciem działalności gospodarczej do kosztów uzyskania przychodów należy zatem zadbać o to, aby móc wykazać związek wydatków poniesionych przed zarejestrowaniem firmy z prowadzoną działalnością gospodarczą, konieczne jest w tym przypadku zaistnienie ścisłego związku przyczynowo skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a celem jakim jest osiągnięcie przychodów, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Trzeba mieć na uwadze, że w razie ewentualnej kontroli podatkowej obowiązek udowodnienia wykazania celowości wydatków poniesionych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej i ich związku z zarejestrowaną później firmą spoczywa na podatniku.

Wydatki na naukę poniesione przed rozpoczęciem działalności a koszty uzyskania przychodów

Wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem że zostaną właściwie udokumentowane i przedsiębiorca potrafi wykazać ich celowość, czyli związek z założoną później działalnością gospodarczą.

Co do zasady nie ma możliwości ujęcia w kosztach podatkowych wydatków poniesionych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej na zdobycie wiedzy ogólnej, która może mieć zastosowanie w różnych dziedzinach życia, nawet wówczas gdy wiedza ta znajduje swoje zastosowanie także w ramach zarejestrowanej później działalności gospodarczej. Takie stanowisko potwierdzone zostało w wydanych indywidualnych interpretacjach podatkowych. Organy podatkowe odmawiają podatnikom prawa do rozliczenia w kosztach uzyskania przychodów wydatków na studia ukończone przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, nawet jeżeli ich kierunek był zgodny z profilem rozpoczętej działalności.

Przykładem może być interpretacja indywidualna sygn. 0114-KDIP3-1.4011.526.2018.1.IF, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wydatki związane z odbywaniem aplikacji adwokackiej, poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Fragment uzasadnienia interpretacji

„(…) należy przede wszystkim podkreślić, że poniesione wydatki w celu uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu adwokata, poniesione zostały przez Wnioskodawczynię przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Nie były więc one w żaden sposób związane ze źródłem przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Przedmiotowe wydatki miały na celu zdobycie wiedzy oraz umiejętności, a także należytego przygotowania do zawodu adwokata, nie zaś osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Wydatki te mają charakter wydatków osobistych, związanych z podnoszeniem ogólnego poziomu wiedzy i w konsekwencji nie można ich uznać za związane z działalnością gospodarczą.

Wprawdzie poniesione przez Wnioskodawczynię wydatki nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, zawartym w treści art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże nie stanowi to wystarczającej przesłanki do zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Dla uzyskania takiego statusu, konieczne jest bowiem również zaistnienie związku przyczynowego między poniesionym wydatkiem, a celem jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Reasumując, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny, wskazać należy, iż skoro Wnioskodawczyni poniosła wydatki w celu uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu adwokata, przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, nie można uznać, że wydatki te poniosła w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów (które jeszcze nie istniało). Przedmiotowe wydatki nie spełniają zatem przesłanek, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mają one charakter wydatków typowo osobistych, w związku z czym, nie można ich uznać za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu powołanego powyżej art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”

Wydatki na uzyskanie niezbędnych uprawnień zawodowych poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej

Do kosztów uzyskania przychodów można natomiast zaliczyć wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej na uzyskanie niezbędnych uprawnień zawodowych. Wydatki związane ze zdobyciem uprawnień zawodowych wymaganych do prowadzenia określonego rodzaju działalności gospodarczej, stanowią koszty podatkowe w dacie rozpoczęcia działalności gospodarczej na podstawie dowodów ich poniesienia. wykazując tego typu wydatki w kosztach podatkowych trzeba jednak zachować szczególną ostrożność, ponieważ zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na naukę często jest kwestionowane przez organy podatkowe.

Pozytywną interpretację (sygn. ITPB3/4511-229/16/JG) otrzymała podatniczka rozpoczynająca prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług stomatologicznych, która przed dniem rozpoczęcia tej działalności poniosła wydatki na szkolenie.

Przykład

Podatnik rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia. Prowadzenie firmy ochroniarskiej wymaga zdobycia uprawnień zawodowych. Aby uzyskać uprawnienia niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej, podatnik ukończył kurs zawodowy, co wiązało się z koniecznością poniesienia określonych kosztów jeszcze przed dniem zarejestrowania firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG). Wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej na zdobycie uprawnień zawodowych stanowią koszty uzyskania przychodów w tej działalności. Wydatki te stanowią koszty podatkowe w dacie rozpoczęcia działalności gospodarczej na podstawie dowodów ich poniesienia.

Trzeba jednak mieć na uwadze, że organy podatkowe nie są zgodne w kwestii prawa podatnika zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na uzyskanie uprawnień zawodowych poniesionych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej.

Przykładem może być interpretacja indywidualna sygn. 115-KDIT3.4011. 329.2018.2.AK, którą otrzymał podatnik planujący świadczenie usług rehabilitacji ruchowej. Podatnik ten przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej przez cztery lata odbywał kurs treningowy zakończony egzaminem z certyfikatem.

Kurs został opłacony przez podatnika i koszt ten nie został mu w żaden sposób zwrócony ani refundowany.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się ze stanowiskiem podatnika i uznał, że poniesione przez niego wydatki na kurs treningowy zakończony egzaminem z certyfikatem przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w tej działalności.

Zdaniem organu podatkowego wydatki na kurs poniesione przez Wnioskodawcę przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie spełniają definicji kosztów uzyskania przychodów zawartej w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według Dyrektora KIS wydatki te nie mogły i nie mogą obiektywnie przyczyniać się do osiągnięcia przychodu bądź też służyć zachowaniu jego źródła ponieważ źródło, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, w tym czasie nie istniało. W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługuje prawo zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów w założonej później działalności gospodarczej.

Wydatki na zdobywanie kwalifikacji zawodowych, w miarę możliwości najlepiej ponosić po zarejestrowaniu działalności gospodarczej.

Jeżeli wydatki te zostały poniesione przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej, bezpiecznym rozwiązaniem jest złożenie wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

W innym artykule dowiesz się także na temat zakupu sprzętu przed rozpoczęciem działalności.

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistkę Karolinę Szopa