Niemal co roku mają miejsce zmiany podatkowe w podatku u źródła. Rok 2024 i lata następne może przynieść jednak dość gruntowne zmiany jeśli chodzi o preferencje dla przedsiębiorców związane właśnie z tą daniną.
Mowa tu o Dyrektywie w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła nad którą trwają intensywne prace.
Te rozwiązanie pozwoli przedsiębiorcom na uzyskanie ulg w podatku u źródła czy skorzystanie z szybkiego terminu zwrotu podatku znacznie szybszego niż występujący w standardowej procedurze.
Dyrektywa Rady UE w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła
Komisja Europejska pracuje nad Dyrektywą w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła.
Przedmiotem analiz są 3 warianty.
Warianty prac Komisji Europejskiej w sprawie zmian w podatku u źródła | |
Wariant 1 | Ustanowienie wspólnego cyfrowego certyfikatu rezydencji podatkowej + wspólna sprawozdawczość
W ramach tego wariantu państwa członkowskie mogłyby nadal stosować swoje obecne systemy (tj. ulgi u źródła lub procedury zwrotu podatku), ale powinny wprowadzić następujące nowe elementy: – wspólny cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej (o jednolitej treści i jednolitym formacie), który byłby wydawany/weryfikowany w formie cyfrowej przez wszystkie państwa członkowskie, – wspólny standard sprawozdawczości w celu zwiększenia przejrzystości, ponieważ każdy pośrednik finansowy w całym łańcuchu finansowym przekazywałby określony zestaw informacji do państwa członkowskiego źródła. Towarzyszyłyby temu ustandaryzowane procedury należytej staranności, zasady odpowiedzialności i wspólne formularze zwrotu, które składano by w imieniu klientów/podatników w sposób zautomatyzowany. |
Wariant 2 | Zawiera elementy z wariantu 1 + obowiązek ustanowienia przez państwa UE systemu ulg u źródła, który umożliwia stosowanie obniżonych stawek zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania lub przepisami krajowymi bezpośrednio w chwili płatności.
Obowiązek monitoringu przez administracje podatkowe państw UE należnych podatków po dokonaniu płatności. |
Wariant 3 | Zawiera elementy z wariantu 1 + obowiązek zastosowania przez państwa UE obsługi systemu zwrotów podatku w określonych ramach czasowych – tzw. system szybkiego zwrotu.
Państwa członkowskie mogą wprowadzić lub kontynuować wdrażanie systemu ulg u źródła (jako głównego systemu lub systemu stosowanego w przypadku niektórych płatności niskiego ryzyka). |
Cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej
Preferowany przez Komisję Europejską model zmian to wariant 3 a więc mix rozwiązań wariantów 1 oraz 2, który znajduje odzwierciedlenie w przepisach roboczej wersji Dyrektywy Rady UE w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła z dnia 19.06.2023r. o sygn. rob. COM(2023) 324 final, 2023/0187(CNS).
Pierwszą z istotnych zmian ma być obowiązek wprowadzenia przez wszystkie kraje UE wspólnego cyfrowego certyfikatu rezydencji podatkowej, który będzie zawierał wspólną treść taką jak m.in. dane identyfikacyjne podatnika, potwierdzenie rezydencji w danym kraju UE bez względu jakie państwo UE go wyda. Każdy wydany certyfikat będzie zabezpieczony pieczęcią elektroniczną.
Pozostałe dane takie jak np. państwo UE w którym realizowana jest inwestycja będą podlegały ujęciu we wniosku o ulgę na potrzeby określenia obniżonej stawki podatku dochodowego.
Wspólny certyfikat rezydencji podatkowej będzie ważny minimum 1 rok kalendarzowy (w którym złożono wniosek o jego wydanie) ale każdy kraj UE będzie mógł wydać certyfikat z dłuższym terminem ważności. Ponadto ma on ujednolicić zasady określenia kraju UE rezydencji podatkowej inwestora w danym państwie członkowskim.
Wspólny certyfikat rezydencji podatkowej ma także ustandaryzować i usprawnić niektóre procedury dotyczące funkcjonowania podatku u źródła. Ma on być honorowany jako potwierdzenie rezydencji podatkowej inwestora przez wszystkie państwa UE w zakresie określonym przez kraj UE wydający ten certyfikat (może on zostać uznany za nieważny przez każdy kraj UE w obliczu ujawnionych niezgodności danych certyfikatu).
Wspólny certyfikat rezydencji podatkowej ma być wydany w ciągu jednego dnia. Nie dotyczy to sytuacji w której miały miejsce okoliczności powodujące opóźnienie wydania danego certyfikatu. Brak możliwości wydania go w ciągu jednego dnia wymaga powiadomienia podatnika przez właściwy organ administracji podatkowej danego kraju UE.
Wniosek o wydanie wspólnego certyfikatu rezydencji podatkowej ma być składany elektronicznie za pomocą specjalnego portalu internetowego dostępnego dla podatnika i upoważnionych przez niego stron.
Obowiązek utworzenia specjalnych krajowych rejestrów
Korzystanie przez inwestorów z ulg w podatku u źródła będzie wymagało współpracowania pomiędzy inwestorem a certyfikowanymi pośrednikami finansowymi (CFI) mającymi uprawnienia do dystrybuowania systemem ulg w podatku u źródła.
Certyfikowanym pośrednikiem finansowym (CFI) będą podmioty zaprezentowane w poniższej tabeli.
Kto może być certyfikowanym pośrednikiem finansowym (CFI) | |
Obowiązkowo | Dużych instytucji, zgodnie z definicją w art. 5 pkt 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 |
Centralnych depozytów papierów wartościowych objętych zakresem rozporządzenia (UE) nr 909/2014, które to depozyty świadczą usługi podmiotu pobierającego podatek u źródła i które jako takie muszą zarejestrować się w tych państwach członkowskich, w których mają siedzibę emitenci papierów wartościowych i w których dokonali inwestycji ich klienci | |
Dobrowolnie | Pozostałe podmioty (także posiadający siedzibę w jurysdykcji państwa trzeciego) działające jako pośrednicy finansowi i spełniając określone wymogi w drodze rejestracji w co najmniej jednym rejestrze krajowym – według uznania danego pośrednika (np. w kraju UE realizacji inwestycji czyli klienta pośrednika finansowego). |
Jeżeli państwo UE posiada stawki opodatkowania i zwolnienia z podatku u źródła na poziomie niższym niż stawka z uwzględnieniem ulg w podatku u źródła wówczas taki kraj UE nie musi tworzyć specjalnego krajowego rejestru. Niemniej państwo, które zdecyduje o zapewnieniu ulg w podatku u źródła – będzie musiało utworzyć i zapewnić dostęp do takiego rejestru.
Specjalny krajowy rejestr stosowany w państwie UE będzie zapewniał możliwość korzystania z ulg w podatku u źródła czyli od nadmiernie potrąconego podatku u źródła.
Wspólna sprawozdawczość
Wszyscy pośrednicy finansowi CFI wpisani do co najmniej jednego rejestru krajowego będą zobowiązani do składania sprawozdań do:
- organu prowadzącego dany rejestr oraz,
- w niektórych przypadkach do podmiotu pobierającego podatek u źródła,
– niezależnie od ich państwa rezydencji podatkowej (w UE lub poza UE, czy też w państwie członkowskim z własnym rejestrem krajowym lub bez takiego rejestru).
Jednym z istotnych obowiązków pośredników finansowych CFI będzie zgłaszanie kraju UE wystąpienia inwestycji dokonywanych przez reprezentowanych inwestorów w którym pośrednicy będą widnieli w dowolnym rejestrze krajowym. Dlaczego jest to tak istotne? Te państwo UE będzie zobligowane do udzielenia ulgi wobec tego będzie musiało zidentyfikować i zweryfikować przepływ płatności inwestycji a kończąc na analizie inwestora końcowego.
W załączniku II do Dyrektywy w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła określono wspólny zestaw elementów sprawozdawczych.
Wspólny dla państw UE zestaw elementów sprawozdawczych | ||
Podmiot zobowiązany do przekazywania informacji | Rodzaj informacji | Odbiorca informacji |
Pośrednik CFI lub inny podmiot uprawniony (możliwy outsourcing niektórych usług świadczonych przez CFI) | Dane widoczne w systemie dla CFI, m.in. od kogo inwestor otrzymuje dywidendę/odsetki i komu wypłaca dywidendę/odsetki | Administracja podatkowa źródła lub wyznaczony w jej imieniu podmiot pobierający podatek u źródła otrzyma informacje (przepływ płatności aż do inwestora końcowego) umożliwiające ustalenie tożsamości inwestora końcowego i jego potencjalnego uprawnienia do obniżonej stawki podatku u źródła oraz ograniczające ryzyko podwójnych zwrotów czy zwiększające zdolność administracji podatkowych do identyfikowania i zwalczania innych nadużyć i oszustw |
Informacje o okresie utrzymywania aktywów bazowych | ||
Informacje o porozumieniach finansowych związanych z papierami wartościowymi, w odniesieniu do których podatnik ubiega się o ulgę. |
Przesyłanie danych do wspólnej sprawozdawczości będzie się odbywać za pomocą udostępnionego przez państwa UE systemu komunikacji elektronicznej przy pomocy znormalizowanego formatu XML.
Przesyłanie danych w zakresie ustalonych praw do ulg to maksymalnie 25 dni od dnia ustalenia tych praw.
Ulgi w podatku u źródła
Dyrektywa w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła przewiduje m.in.:
- system ulg u źródła w ramach którego prawidłową kwotę podatku nalicza podmiot pobierający podatek u źródła w chwili wypłaty dywidendy/odsetek,
- system szybkiego zwrotu – podatek będzie potrącany według wyższej stawki stosowanej w państwie źródła, ale nadwyżka podatku będzie zwracana w czasie nie dłuższym niż 25 dni od dnia złożenia wniosku lub od dnia wywiązania się z obowiązku sprawozdawczego, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza (w terminie 50 dni kalendarzowych od daty płatności).
W systemie ulg u źródła prawidłową kwotę podatku nalicza podmiot pobierający podatek u źródła w chwili wypłaty dywidendy/odsetek.
Niemniej zarówno w ramach systemu ulgi w podatku u źródła jak i systemie szybkiego zwrotu podmiotami uprawnionymi do korzystania z procedur systemu są pośrednicy finansowi CFI, które działają w imieniu swoich inwestorów.
Każde państwo UE może korzystać jednocześnie z systemu ulg w podatku u źródła jak i z systemu szybkiego zwrotu albo tylko z jednego systemu.
Korzystanie z obu systemów przez CFI w imieniu przedsiębiorców (inwestorów) wymaga potwierdzenia rezydencji podatkowej inwestora. Natomiast dowodem rezydencji inwestorów we wszystkich państwach członkowskich powinien być wspólny cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej (albo dowód rezydencji podatkowej z państwa spoza UE).
Należy podkreślić, iż administracje podatkowe państw UE mogą dysponować większą ilością czasu na przeprowadzenie pewnych kontroli przed wyrażeniem zgody na przyznanie ulgi. Mogą odmówić przyznania ulgi w obu systemach w przypadku niezgodności wniosku o przyznanie ulgi ze stanem faktycznym.
Jeżeli system ulg w podatku u źródła i szybkiego zwrotu nie mają zastosowania nie mają zastosowania czyli ma miejsce standardowa procedura zwrotu podatku u źródła, to podatnik lub jego przedstawiciel ma prawo zwrócić się bezpośrednio o zwrot do organu podatkowego.
Co ciekawe część informacji przekazywanych do organu podatkowej nawet w standardowej procedurze będzie obejmować informacje, o których mowa w części E załącznika II
Z kolei w art. 10 (wniosek o ulgę u źródła lub szybki zwrot) i art. 11 (procedury należytej staranności) Dyrektywy w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła określono elementy wspólne do spełnienia dla obu systemów.
Kwestie wniosku o ulgę u źródła lub szybki zwrot | ||
Podmiot składający wniosek | Warunki | Wykluczenia z ulgi |
Certyfikowany pośrednik finansowy CFI prowadzący rachunek inwestycyjny zarejestrowanego właściciela otrzymującego dywidendy lub odsetki złożył wniosek o ulgę na podstawie art. 12 lub art. 13 w imieniu takiego zarejestrowanego właściciela | Zarejestrowany właściciel upoważnił certyfikowanego pośrednika finansowego do złożenia wniosku o ulgę w jego imieniu | Dywidenda została wypłacona z tytułu akcji w obrocie publicznym, które zarejestrowany właściciel nabył w okresie dwóch dni przed dniem ustania prawa do dywidendy |
Wypłata dywidendy z tytułu aktywów bazowych, w odniesieniu do których złożono wniosek o ulgę, jest powiązana z porozumieniem finansowym, które nie zostało rozliczone, nie wygasło ani nie zostało w inny sposób zakończone w dniu ustania prawa do dywidendy. | ||
CFI będzie weryfikował i ustalał kwalifikowalność zarejestrowanego właściciela (inwestora). Taka weryfikacja może również obejmować ocenę ryzyka, która uwzględnia ryzyko kredytowe i ryzyko oszustwa. |
Co najmniej jeden z pośredników finansowych w łańcuchu płatności związanych z papierami wartościowymi nie jest certyfikowanym pośrednikiem finansowym, a kolejny certyfikowany pośrednik finansowy w łańcuchu nie przekazał właściwemu organowi informacji, które pośrednik finansowy powinien przekazać zgodnie z niniejszą dyrektywą, gdyby był certyfikowanym pośrednikiem finansowym, lub | |
Złożono wniosek o zwolnienie z podatku u źródła |
Natomiast w przypadku systemu szybkiego zwrotu certyfikowany pośrednik finansowy CFI składający wniosek o szybki zwrot przekazuje odpowiedniemu państwu członkowskiemu następujące informacje:
- dane identyfikacyjne wypłaty dywidendy lub odsetek określone w części B załącznika II ww. Dyrektywy,
- podstawa prawna mającej zastosowanie stawki podatku u źródła oraz całkowita kwota nadmiernego podatku podlegająca zwrotowi,
- rezydencja podatkowa zarejestrowanego właściciela,
- oświadczenie zarejestrowanego właściciela (inwestora).
Z kolei państwa UE mogą pozwolić CFI, którzy będą prowadzić rachunek inwestycyjny zarejestrowanego właściciela (inwestora) na złożenie wniosku o szybki zwrot nadmiernego podatku u źródła w imieniu tego zarejestrowanego właściciela jeżeli ww. przekazane dane zostaną przesłane jak najszybciej po dacie płatności, najpóźniej jednak w ciągu 25 dni kalendarzowych od daty wypłaty dywidendy lub odsetek.
Wniosek o szybki zwrot administracja podatkowa państw UE ma obowiązek rozpatrzyć w ciągu 25 dni kalendarzowych od:
- daty jego złożenia lub
- daty wypełnienia obowiązków sprawozdawczych wynikających z ww. dyrektywy przez wszystkich odpowiednich pośredników CFI, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.
Co warte podkreślenia państwa UE będą naliczać odsetki od kwoty takiego zwrotu za każdy dzień opóźnienia po 25-tym dniu.
Pozostaje wszystkim podatnikom jeszcze chwilę poczekać na ostateczny kształt proponowanych przez Komisję UE rozwiązań a przede wszystkim to w jaki sposób owe przepisy będą funkcjonowały w praktyce.
Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego
Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!
Aż do 6 miesięcy od daty utworzenia konta możesz wprowadzić 100 faktur sprzedaży, 100 faktur zakupu oraz 100 Poleceń Księgowania w bezpłatnej wersji programu.
Po osiągnięciu limitu ilości dokumentów lub upływie limitu czasu dla wersji darmowej podejmiesz decyzję o zakupie pierwszej licencji.